φουσκώνω

φουσκώνω
φούσκωσα, φουσκώθηκα, φουσκωμένος
1. μτβ., εξογκώνω, διογκώνω κάτι σαν φούσκα, φυσώ σε κάτι αέρα (ή αέριο) και το κάνω φούσκα: Φουσκώνω το μπαλόνι.
2. (για καραβόπανα), κολπώνω, κυρτώνω: Εφούσκωνε τ' αγέρι λευκότατα πανιά (Δ. Σολωμός).
3. διευρύνω, πρήζω: Αυτό το φαΐ μού φούσκωσε το στομάχι.
4. κυριολ. και μτφ., εξογκώνω, μεγαλοποιώ, υπερβάλλω, παρουσιάζω τα πράγματα υπερβολικά: Τον φούσκωσε το λογαριασμό.
5. μτφ., ερεθίζω, εξοργίζω: Με φούσκωσε με την αναίδειά του.
6. (για γυναίκα), κάνω κάποιον έγκυο, γκαστρώνω: Τη φούσκωσε ο λεγάμενός της.
7. σε όλες τις παραπάνω έννοιες και ως αμτβ.: Το μπαλόνι αρκετά πια φούσκωσε. – Τα πανιά της βάρκας φουσκώνουν απ' το μαΐστρο. – Φούσκωσα απ' το πολύ φαΐ. – Απ' τις σαμπάνιες ο λογαριασμός φούσκωσε. – Φούσκωσε απ' το κακό του. – Μετά το γάμο της φούσκωσε και θα γεννήσει. – Φούσκωσε απ' το τρέξιμο.
8. μτφ., περηφανεύομαι, κορδώνομαι: Φουσκώνει σαν γαλοπούλα.
9. (για δέντρα), διογκώνομαι από οργασμό για βλάστηση, πετάω μάτια, είμαι στις φουσκοδεντριές μου: Κάθε δεντρί με νέο χυμό φουσκώνει (Ι. Γρυπάρης).
10. (για θάλασσα), έχω τρικυμία, έχω μεγάλα κύματα: Η θάλασσ' αντρειεύεται, φουσκώνει, ξεχειλίζει (Κ. Παλαμάς).

Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого). 2014.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • φουσκώνω — φουσκώνω, φούσκωσα, φουσκωμένος βλ. πίν. 3 Σημειώσεις: φουσκώνω : σε ορισμένα λεξικά αναφέρεται και παθητική φωνή (φουσκώνομαι, βλ. πίν. 4 ). Το ρ. σημαίνει και → διογκώνω, αυξάνω κάτι σε όγκο και → διογκώνομαι, αυξάνομαι σε όγκο …   Τα ρήματα της νέας ελληνικής

  • φουσκώνω — Ν [φούσκα (Ι)] 1. (μτβ.) α) γεμίζω κάτι με αέρα ώστε να διογκωθεί, διογκώνω, διατείνω («φουσκώνω τα μάγουλά μου [ή το μπαλόνι ή τα λάστιχα τού αυτοκινήτου ή το ασκί κ.λπ.]») β) προκαλώ αίσθημα κόρου ή δυσφορίας («ο μουσακάς μού φούσκωσε το… …   Dictionary of Greek

  • ασκώνω — φουσκώνω, γεμίζω με αέρα το ασκί …   Dictionary of Greek

  • πίμπρημι — Α 1. πυρπολώ, βάζω φωτιά σε κάτι (α. «πρῆσε δὲ πυρὸς θύρετρα», Ομ. Ιλ. β. «ἠθέλησε πυρὶ πρῆσαι κατ ἄκρας», Σοφ. γ. «πρήσω πόλιν», Αισχύλ.) 2. φλεγμαίνω, έχω φλεγμονή («πίμπρησι δὲ χείλη», Νίκ.) 3. πρήθω*. φυσώ και φουσκώνω κάτι, προκαλώ φούσκωμα… …   Dictionary of Greek

  • ανοιδώ — ἀνοιδῶ ( έω) (Α) 1. εξογκώνομαι, φουσκώνω «κῡμα... ἀνοιδῆσαν» (Ευριπίδης), «πνεῡμα... ἀδυνατοῡν ἔξω πορευθῆναι καὶ τὰ ταύτῃ φλέβια περιστὰν και ἀνοιδῆσαν» (Πλάτων, για τον αέρα που βρίσκεται μέσα στο ανθρώπινο σώμα) 2. μτφ. φουσκώνω από θυμό.… …   Dictionary of Greek

  • φλέβα — η / φλέψ, εβός, ΝΜΑ, και φλέγα Ν 1. ανατ. (στην αρχ. από τον Ιπποκρ. και μετά) αιμοφόρο αγγείο το οποίο μεταφέρει φτωχό σε οξυγόνο αίμα από όλα τα μέρη τού σώματος στον δεξιό κόλπο τής καρδιάς 2. κοίτασμα ορυκτού 3. υπόγειο ρείθρο νερού («αἱ… …   Dictionary of Greek

  • φλίω — Α είμαι γεμάτος, φουσκωμένος. [ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. φλίω και η οικογένειά του ανάγονται, κατά την πιθανότερη άποψη, στην ΙΕ ρίζα *bhl ei / *bhl i «φουσκώνω, πρήζομαι, ξεχειλίζω», η οποία αποτελεί παρεκτεταμένη, με * i , μορφή τής ρίζας *bhel «φουσκώνω,… …   Dictionary of Greek

  • φλοίσβος — ο / φλοῑσβος, ΝΑ ελαφρός ήχος που παράγεται όταν μικρά κύματα χτυπούν στην ακτή νεοελλ. (γενικά) ελαφρός παφλασμός κινούμενου νερού («ο φλοίσβος τού ρυακιού») αρχ. 1. τάραχος, θόρυβος 2. συγκεχυμένος θόρυβος κινούμενου όγκου και, κυρίως, πλήθους… …   Dictionary of Greek

  • φλύω — Α 1. (κυρίως για νερό) βράζω, κοχλάζω 2. ξεχειλίζω 3. (στην ποίηση) (για φυτό) έχω ή παράγω πολλούς καρπούς 4. μτφ. είμαι φλύαρος, πολυλογάς 5. (το γ εν. πρόσ. μεσ. και παθ. ενεστ.) φλύεται (κατά τον Ιπποκρ.) «ὑγραίνεται». [ΕΤΥΜΟΛ. Το ρ. φλύω… …   Dictionary of Greek

  • αγκώνω — 1. εξογκώνω, διαστέλλω, φουσκώνω κάτι γεμίζοντάς το 2. (ειδ. για την κοιλιά) φουσκώνω, πρήζομαι ένεκα πολυφαγίας 3. (για φαγητά) προκαλώ αηδία ή κορεσμό, καταπαύω την όρεξη 4. αισθάνομαι αηδία, κορεσμό, στομαχική δυσφορία. [ΕΤΥΜΟΛ. < αρχ. ὀγκῶ …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”